“Hoe komt het toch dat nog steeds nauwelijks studenten met een niet-westerse achtergrond voor de sieraadopleidingen op de kunstacademies kiezen?”

Bij de organisatie van het project Jewel.Rotterdam (mei 2022) werd nog eens duidelijk dat sieraadopleidingen nog steeds overwegend wit kleuren, terwijl in Nederland al geruime tijd meer dan 180 verschillende nationaliteiten samenleven.

Sieraden, evenals andere kunst- en designuitingen, maken deel uit van elke cultuur en hebben meestal een belangrijke rol en betekenis in tradities. Het zou  dan ook een meer dan welkome verrijking van de sieradenbranche zijn als er meer diversiteit in de opleidingen komt.

Invloed van onderwijsinstellingen

Welke invloed hebben de onderwijsinstellingen op de samenstelling van de studentenpopulatie? Spelen voorlichting en het aanname- en selectiebeleid een rol? Heeft het met het imago of de beeldvorming van het vak te maken? Is er een gemis aan rolmodellen? Chequita Nahar is met haar Surinaamse achtergrond een van de weinige rolmodellen. Ze is opleidingsmanager van de opleiding autonome beeldende kunsten en vormgeving/design aan Maastricht Academy of Fine Arts. Daarnaast is Nahar een gelauwerd sieraadontwerper. Bovenstaande vragen houden haar ook bezig.

Olifant in de kamer

“Onderzoeken verklaarden het fenomeen vanuit de (afwezige) student. De rol die de onderwijsinstellingen spelen is nauwelijks onderzocht. Verklaringen die uit onderzoeken bleken, worden volgens Van Lier (2009) vaak bij de student gelegd, maar er wordt nauwelijks gekeken naar de invloed van de onderwijsinstellingen zelf.”

Citaat uit het onderzoek van  Carmen Lamptey, DIVERSITEIT, Over ‘olifant in de kamer’ die iedereen ziet, maar waar iedereen omheen loopt.

Er is uitwisseling, maar…

Karin van Paassen, organisator en initiatiefnemer, heeft in haar jarenlange ervaring met sieradenprojecten gemerkt dat het proactief inzetten op uitwisseling met studenten, ontwerpers en makers uit verschillende culturen als een enorme verrijking wordt ervaren. Aan uitwisselingen ontbreekt het niet, maar wel aan jongeren met een andere culturele achtergrond die voor een sieradenopleiding kiezen.

Op zoek naar inclusiviteit en verrijking

Al tijdens de voorbereidingen is gebleken hoe sterk dit onderwerp op academies leeft. We verwachten dan ook dat docenten, studenten, alumni en andere geïnteresseerden uit Nederland en Vlaanderen actief zullen deelnemen aan het gesprek. We delen het verlangen naar opleidingen waar iedereen zich welkom en gewaardeerd voelt en waarmee het vak wordt verrijkt! Wat kunnen we doen?

Om dit onderwerp bespreekbaar te maken en breder te agenderen vond er op 31 augustus 2022 bij TENT  (Witte de Withstraat 50, Rotterdam) een rondetafelgesprek plaats.